Shivananda Lahari

Description

వేదాన్తసిద్ధాంతస్య ప్రతిష్టాపకత్వేన ప్రసిదానాం కంకరభగవత్పాదానాం చరిత్రం విద్వద్భిః విదితపూర్వమేవ. అథాపి ప్రాసంగికతేన అత ఆయశః ద్వాదశశతకసంవత్సరేభ్యః ప్రాక్ లబ్ఖజన్మా శంకరః స్వజీవనకాలే సమాజే తదానీననే కాలే ప్రచురాణాం బహూనాం దర్శనసిద్ధానానాం విమర్దకో బభూవ. సన్న్యసః అయం మహాత్మా యావద్భారతం దేశం తావత్ పర్యటనం కృత్వా తత్ర తత్ర పరివ్యాపాన్ అదెంతేతరసిద్దానాన్ నిరస్యతైః స్వసిద్ధాన్తమంగీకారయిత్వా చ అద్వైత దర్శనం తతః ఆరభ్య ఏతావత్పర్యన్తమపి బహుశః జనేషు ప్రతిష్ఠితం చకార.

వేదాన్త గ్రంథాః (ఉపనిషదః) మహాభారతం చ తతః పూర్వమేవ ప్రఖ్యాతాః. తైస్సాకం బ్రహ్మసూత్రాణ్యపి వ్యాసమహర్షి: వరివస్యా గైర్వాణ్యాం వాణ్యాం సుసంపన్నా. ఉపనిషదః ఇహ జీవనవిధానేన సాకం మరణానగరం (దేహపరిత్యాగానగరం) జీవస్య శరీరాన్తర్వివర్తినఃగతిరితి మహతీః చర్చాః కుర్వని. మహాభారతే చ విభిన్నానాం దార్శనిక సిద్ధాంతానాం ప్రస్తావః దృశ్యతే. దేహదేహిగతసంబంధస్య పరామర్శకాని బ్రహ్మసూత్రాణి.
తాసు ఉపనిషత్సు ప్రసిద్ధానాం దశసంఖ్యాకానాముపనిషదాం, మహాభారతాన్తర్గత భగవద్గీతాయాః, బ్రహ్మసూత్రాణాం చ భాష్యం స్వమత ప్రతిష్టాపనపురస్పరం విరచయ్య శంకరాచార్యః ప్రస్థానత్రయస్య అస్య అద్వైతపథ గమనం ప్రకల్పయామాస. స్వసిద్ధానస్య అవిచ్చిన్నత్వసంపాదనార్థం దేశస్య అతనృషు దిక్షు చత్వారి పీఠాని నిర్మమే. యథాశృంగేరీ పురే శృంగేరీ శారదాపీఠం, ఉత్తరఖండే ఆత్మరపిఠం, పూరీనగరే గోవరనపీఠం, ద్వారకాయాం ద్వారకాపీఠం చ. స్వయం చ

అలా నిర్మితే దక్షిణమూలామ్యాయసర్వజపీరే తను త్యాగపర్యంతం నివాసం చక్రే. భాష్యై ఆచ్చి సాకం బహూన్ తత్తదేవతాస్తుతి రూపాన్ స్తోత్ర గ్రంథాంశ్చ రచయామాన రాచార్యః. ఏతదీయం సోత్ర సాహిత్యం నామతః అధో లిఖ్యతే.

వేదాన్తసిద్ధాంతస్య ప్రతిష్టాపకత్వేన ప్రసిదానాం కంకరభగవత్పాదానాం చరిత్రం విద్వద్భిః విదితపూర్వమేవ. అథాపి ప్రాసంగికతేన అత ఆయశః ద్వాదశశతకసంవత్సరేభ్యః ప్రాక్ లబ్ఖజన్మా శంకరః స్వజీవనకాలే సమాజే తదానీననే కాలే ప్రచురాణాం బహూనాం దర్శనసిద్ధానానాం విమర్దకో బభూవ. సన్న్యసః అయం మహాత్మా యావద్భారతం దేశం తావత్ పర్యటనం కృత్వా తత్ర తత్ర పరివ్యాపాన్ అదెంతేతరసిద్దానాన్ నిరస్యతైః స్వసిద్ధాన్తమంగీకారయిత్వా చ అద్వైత దర్శనం తతః ఆరభ్య ఏతావత్పర్యన్తమపి బహుశః జనేషు ప్రతిష్ఠితం చకార. వేదాన్త గ్రంథాః (ఉపనిషదః) మహాభారతం చ తతః పూర్వమేవ ప్రఖ్యాతాః. తైస్సాకం బ్రహ్మసూత్రాణ్యపి వ్యాసమహర్షి: వరివస్యా గైర్వాణ్యాం వాణ్యాం సుసంపన్నా. ఉపనిషదః ఇహ జీవనవిధానేన సాకం మరణానగరం (దేహపరిత్యాగానగరం) జీవస్య శరీరాన్తర్వివర్తినఃగతిరితి మహతీః చర్చాః కుర్వని. మహాభారతే చ విభిన్నానాం దార్శనిక సిద్ధాంతానాం ప్రస్తావః దృశ్యతే. దేహదేహిగతసంబంధస్య పరామర్శకాని బ్రహ్మసూత్రాణి. తాసు ఉపనిషత్సు ప్రసిద్ధానాం దశసంఖ్యాకానాముపనిషదాం, మహాభారతాన్తర్గత భగవద్గీతాయాః, బ్రహ్మసూత్రాణాం చ భాష్యం స్వమత ప్రతిష్టాపనపురస్పరం విరచయ్య శంకరాచార్యః ప్రస్థానత్రయస్య అస్య అద్వైతపథ గమనం ప్రకల్పయామాస. స్వసిద్ధానస్య అవిచ్చిన్నత్వసంపాదనార్థం దేశస్య అతనృషు దిక్షు చత్వారి పీఠాని నిర్మమే. యథాశృంగేరీ పురే శృంగేరీ శారదాపీఠం, ఉత్తరఖండే ఆత్మరపిఠం, పూరీనగరే గోవరనపీఠం, ద్వారకాయాం ద్వారకాపీఠం చ. స్వయం చ అలా నిర్మితే దక్షిణమూలామ్యాయసర్వజపీరే తను త్యాగపర్యంతం నివాసం చక్రే. భాష్యై ఆచ్చి సాకం బహూన్ తత్తదేవతాస్తుతి రూపాన్ స్తోత్ర గ్రంథాంశ్చ రచయామాన రాచార్యః. ఏతదీయం సోత్ర సాహిత్యం నామతః అధో లిఖ్యతే.